Ngoài
sắt và carbon là những nguyên tố chính trong thép, còn có một vài nguyên tố
khác với hàm lượng không giống nhau cũng có thể có trong thép. Một số do khó
loại bỏ trong quá trình luyện thép, một số khác được đưa vào trong thép để tăng
khả năng cơ lý của thép. Các nguyên tố thường có trong thép là mangan,
phosphor, silic, lưu huỳnh cùng với carbon và sắt.
Carbon
là nguyên tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tính chất của thép do carbon là tác nhân
gây biến cứng, độ cứng, độ bề kéo và tính chống mài mòn, tất cả các tính năng
này sẽ tăng khi carbon tăng đến 0,8%. Nếu hàm lượng carbon vượt qua con số này
thì sẽ không ảnh hưởng rõ rệt đến độ cứng và chỉ có tính chống mài mòn, độ thấm
tôi tăng.
Mangan
khi đưa vào thép với hàm lượng thấp từ 0,30 đến 0,60% để làm chất khử oxy, vì
oxy có trong thép làm tăng độ dòm và giảm độ bền. bổ xung mangan vào làm tăng độ
bền, độ dai, tính thấm tôi, độ chống va đập cho thép. Các thép cứng,chống mài
mòn thường sử dụng trong máy nghiền đá, nghiền mài…có thể chứa đến 15%Mn.
Phosphor là nguyên tố tạp chất có hại
trong thép, khi hàm lượng vượt quá 0,6% phosphor sẽ làm cho thép bị dòn không
chịu được rung động ,va đập. Khi hàm lượng phosphor nhỏ 0,3% có công dụng loại
bỏ rỗ khí và giảm co ngót của thép.
Silic
có trong hầu hết các thép với hàm lượng 0,10 đến 0,30% có tác động như là một
chất khử oxy , làm cho thép trở nên bền hơn khi đúc hoặc gia công nóng. Silic nếu
được đưa vào với hàm lượng cao từ 0,6 đến 2,0% sẽ được xem là nguyên tố hợp
kim. Silic ít khi sử dụng độc lập với carbon mà thường kết hợp các nguyên tố
khác. Silic làm tăng độ bèn kéo, độ dai và độ cứng của thép.
Lưu huỳnh
được xem là tạp chất trong thép làm cho thép bị rạn nứt ở nhiệt độ cao. Lưu huỳnh
có thể được bổ xung vào thép với hàm lượng thấp từ 0,07 đến 0,3% để tăng tính cắt
gọt.
Biên tập : nkn
Nguồn :
Science of material, Lidingo Sweden
