Một bộ phận máy hoặc chi tiết máy phải chịu những ứng
suất nén và kéo thay đổi trong một thời gian nhất định thì kết cấu của kim loại
sẽ xuất hiện trạng thái mỏi. Người ta có thể nhận biết khả năng chống lại ( hay
còn gọi là giới hạn mỏi ) của kim loại trước ứng suất lặp đi lặp lại liên tục bằng
cách thử độ mỏi.
Giới hạn mỏi
có nghĩa là ứng suất cao nhất mà kim loại có thể chịu được bất chấp số vòng
quay có tải mà nó đang chịu.
Có nhiều
phương pháp thử độ mỏi, mỗi phương pháp được áp dụng cho những điều kiện chịu tải
khác nhau diễn ra trong thực tế sử dụng. Phương pháp thường dùng và rẻ tiền nhất
là phương pháp thử bằng trục quay, chịu lực uốn đến 10 triệu vòng quay. Mẫu thử
với kích thước và hình dạng được tiêu chuẩ hóa được kẹp một đầu trên bàn cặp của máy thử và đầu còn lại
được lắp khít vào một bạc đạn. Tải trọng F được tác dụng lên đầu có bạc đạn của
vật thử và chắc chắn sẽ gây ra vết nứt trong một thời gian ngắn.
Quy trình này
được lặp đi lặp lại nhiều lần cho đến khi đạt được một giá trị tải trọng khi
không có hiện tượng rạn nứt xảy ra bất kể thời gian thử mỏi kéo dài bao lâu. Tải
trọng này tương ứng với giới hạn mỏi của vật liệu, kim loại thử.
Vì những lý do
thực tế thời gian phải được giới hạn và người ta đi đến kết luận rằng nếu một mẫu
thử có thể chịu được 10 triệu chu kỳ có
tải, thì nó cũng có thể tiếp tục chịu được 10 triệu chu kỳ khác.
Biên tập : nkn
Nguồn :
Science of material , Lidingo Sweden.
